MOĞOLCA TÜRKÇE SÖZLÜK

MOĞOLCA-TÜRKÇE SÖZLÜK

Aga Büyük kardeş................Aga

Bağatur Yiğit kahraman................Bahadır

Baraku Bitiş................Varık varılan yer-bitiş

Bicikü Yazı................Biçik biçilmiş

Bide Biz-bize................ Biz

Bolku Olmak ................ Olmak

Bükün................Bütün

Çağ Zaman................Çağ Binyılzaman

Çeçek................Çiçek

Çerig................Çeri

Dağaku................Dayanmak

Dörben................Dört

Eke Anne................ Eke Kraliçe-abla

Ekin Başlangıç................Erken

Elçi................Elçi

Em İlaç................Em İlaç çare

Ere Adam-Koca................Er

ErteErken................ Erte Tan vakti-Sonra

Ğal Ateş ................Yal/yalazAteş-kor

ĞaslangAcı keder .............Yaslanmak Yas tutmak

Ğoul Nehir ana- temel................ Yol yol

Gedergü................Geri

Gem Hata yanlış......Gem Atların ağzına vurulan demir

Ger Çadır ................Ger Germek

İnu o onu ................Onu

Cida Kargı mızral................Çıta

Cicik küçük................Küçük-cücük-cicik

Cil yıl................Yıl

Keseg parça................Kesik kesilmiş

Kicağar Sınır - ................kenar

Kiling................Kin

Kirtükü................Kirletmek

Kögegekü ................Kovalamak

Köke Gök mavi ................Gök

Küçün ................Güç

Kümün adam................Kimse

Minü................ Beni

Modun ağaç................Odun

Obuğ kabile ............Oba Çadır baraka yerleşimi

Obuğa................Öbek

Ordu kamp-saray................Ordu

Oron Yer-ülke ................Orun Özel yer makam

Kada................Kaya

Kağan................ Kağan

Kamuğ hepsi................Kamu halk

Kan ................Han

kara ................Kara



Karangkui ................Karanlık

Katağu ................Katı

Konin ................Koyun

Sağuku Oturmak yasamak..........Sağlık

Sang gömü-hazine ................Saklı

Sayın Iyigüzel ................Sayın saygın

Sayigan Güzel ................Saygın Sayılan

Serigün sakin................Sakin

Sula ................Salmak

Sumu Ok ................Süngü

Sün ................Süt

Sıkagu................ Sıkmak

Sira................ Sarı

Tala................ Tarla

Tamağa................ Damga

Taniqu................ Tanık

Tataqupul ................Tatak kir

Temür................ Demir

Tingri gök................Tanrı

Toğusun................ Toz

Tosun ................Tosun

Töb merkez ................Top-Küre-Toplantı yeri

Törü yönetim yönetmek................Töre

Törükü doğmak doğmuş................Türük-Türk

Tuğ................Tuğ

Tümen On bin ................Tümen On bin- Büyük küme

Ulus................ Ulus

Urtu................ Uzun

Urğakement................Urgan

Usun................ Su

Üde................ Öğle

Ünye................İnek

Üretohum-ürün................Ürün Tohum ürün

Üye Ek yeri eklem................Üye aza

YağDoğru tam olarak..........Ya Tamam üstelik

Yara................Yara









abaga “amca”, 5-a

açi “yegen”, 40-b

ada “cin, seytan”, 40-a

adag “ayak, bacak”, 45-a-b

adagay “dünyalik baglilik”, 47-b

agsum “öfke”, 95-a

agula “dag”, 126-b

ay- “korkmak”, 274-b, 582-a*

ail “çevrilen”, 83-b



airag “ayran”, 276-a

ajira- “ayrilmak”, 66-b

ajirga “damizlik at”, 47-b

al “al renk”, 120-b

albagud “konular”, 128-b

altan “altin”, 131-a

alaga “aya”, 267-a

amarag “sevgili”, 163-a

amta- “tatmak”, 449-b

amur “baris”, 160-b

amurli- “baris içinde olmak”, 161-a

amura- “dinlenmek”, 163-b

anda “kan kardesi”, 380-b

ang “av”, 166-a

angçi “avci”, 173-a

anggir “ördek”, 176-a

angna- “avlamak”, 186-a

aqa “agabey”, 100-b (170-a)

arbis “bilgi”, 199-a

arça “ardiç”, 204-a

argali “argali koyunu”, 216-b

arslan “aslan”, 238-a

[asara-] “dikkat etmek”, 810-a

asig “kazanç”, 244-b

ata (atan) “igdis deve”, 60-a

atar “ekilmemis topraklar”, 73b

ayaga “kadeh, çanak”, 270-a

ayaga tekimlig “saygi deger”, 270-a

baçag “oruç”, 293-b

badar “dilenci çanagi”, 307-a

bagana “sütun”, 316-a

bagatur “bahadir”, 313-b

bagsi “hoca”, 321 a-b

balgasun “kasaba, sehir”, 335-b/336-a

pars “pars”, 368-b

basa “sonra”, 371-b

beçin “maymun”, 295-b

beke “mürekkep”, 766-a

belçir “kavsak”, 334-a

beleg “armagan”, 338-b

belge “iz, gösterge”, 340-a

bere “dernek”, 355-b

berke “güç”, 361-b

besereg “kirma, melez”, 184-a, 421-a

biçi- “yazmak”, 299-b, 984-a

bider “örnek”, 310-a

biragu “buzagi”, 391-a

boguni “asagi”, 322-a

bor “sarap”, 354-a



boru “boz”, 388-b

botugun “genç deve”, 299-a

böge “kam”, 324-b

böke “güresçi”, 324-b

bögere “böbrek”, 328-a

bögse “but, kalça”, 329-a

bugu “erkek geyik”, 312-a, 812-a

bugura “erkek deve”, 317-b

bulgan “samur”, 752-b

buyan “sevap”, 386-a

büdekire- “karanlikta yesermek”, 307-

büdüne “bildircin”, 309-a

büyi- “dans etmek”, 300-b

bülüg “bölüm, ayrim”, 339-b

bürge “pire”, 362-b

bürgüd “kartal”, 649-a

çag “zaman”, 403-b/404-a

çagan “ak”, 471-b

çeçek “çiçek”, 400-b

çerig “ordu”, 429-a

çike “dogru”, 475-b

çilagun “tas”, 557-a-a

çirai “yüz”, 983-a

çöl “çöl”, 417-b, 420-a

dabaga “geçis”, 441-b

dabçi “yapçi”; dabkur “muhkem”, 871-

dagagan “iki yasar tay”, 874-b

dagaki “daginik saç”, 874-b

dagari “çuval”, 471-b

dain “savas”, 898-a

dalai “deniz”, 502-a

dalu “kürek kemigi”, 489-a, 491-b

daku “gocuk”, 898-b

darqan (san), 540-a

dayir “yagiz”, 909-a

del “yel”, 916-b

doliya- “yalamak”, 926-b

dugulga “tolga”, 469-a, 977-b

düri “yüz, biçim”, 546-b

eçige “baba”, 20-a

ed “mal”, 33-b

egeçi “abla”, 100-b

egel “ortak”, 106-a

ejei “anne”, 169-b

eyen “üstat”, 20-a, 41-a

eleg “küçümseme”, 142-a

edrem “erdem”, 206-b

erdeni “elmas”, 212-a

ereseg “er delisi”, 237-b



erke “erk”, 220-b

Erlig kagan [erte çag-da]

[erte çag-da] “eski zamanda”, 203-a

gubçigur “vergi”, 843-b

gurguul “sülün”, 820-b

-gerü “geriye”, 736-b

gkir “kir”, 735-a

gölüge “enik”, 753-b

ide- “yemek”, 869-b

idugan “kamlik”, 324-b

ikere “ikiz”, 119-b

ilere- “belirmek”, 150-a

imagan “keçi”, 158-a, 937-a

inag “dost, arkadas”, 182-b

inder “kürsü”, 206-a

ingyi “çeyiz”, 173-a

irbis “pars”, 199-a

irge “koç”, 221-a

irva “fal”, irvci “falci”, 197-a

itelgü “dogan”, 470-b

jada “yagmur tasi”, 883-a

jagan “fil”, 940-a

jam “yol”, 933-b

jaka “yaka, kiyi”, 898-a

jargu “yargi”, 963-b

jarlig “yarlik”, 966-b

jasa- “yapmak, baglamak”, 974-a

jasag “yasak”, 529-b, 974-a

jegerde “yagiz”, 914-a

jegere “ceylân”, 914-a

jigar “yipar”, 878-b

jige “yegen”, 912-b

jil “yil”, 917-a

jilbi “büyü”, 919-b

jirga- “hoslanmak”, 217-b

jiru- “yarmak, çizmek”, 984-a

jirüken “yürek”, 965-a

jorçi- “ilerlemek”, 959-a

joba- “aci çekmek”, 872-a

jogdur “deve tüyü”, 899-a

jud “yut, kitlik”, 833-b

jula “isitici”, 919-a

kebid “dükkân”, 688-a

kebtegül “gece bekçisi”, 539-b

kele- “konusmak”, 716-b

kenggerge “davul”, 690-b

kenje1 “arik”, 727-b

kesig “döndürmek, iyi baht”, 759-a

kesigtü “nöbetçi, gözcü”, 759-a-b



kiçi “hardal”, 590-b

kira “bayir”, 641-b

kiragu “kiragi”, 656-b

kirgagul- bk. gurguul.

kirgui “dogan”, 654-b

kirsa “tilki”, 663-b

köbege “küpe”, 687-b

kögerge “davul”, “köprü”, 690-b

kökülte “süt anne”, 160-a, 732-b

kömel “dag sogani”, 691-b

kömüldürge “gögüs kayisi”, 722-b

kömüsge “kas”, 669-b

kösige “perde”, 753-b

küçün “güç”, 693-a

küji “günnük, tütsü”, 695-a

küli- “baglamak, sikistirmak”, 753-a

kürene “gelincik”, 761-b

küreng “kahverengi”, 761-b

kürgen “güveyi”, 703-a

magta- “övmek”, 137-b, 138-a

malur “porsuk”, (colloq. manu:l), 767-a

maral “geyik”, 812-a

marta- bk. umartamanglai “alin”, 147-b

minggan “bin”, 346-b

möndür “dolu”, 491-b

möngke “sonsuz”, 350-b

mören “irmak”, 120-a, 245-a, 551-b

nasun “yas, yasam”, 975-b

nidurga “yumruk”, 469-a, 892-b

nigur “çehre”, 983-a

nilbusun “gözyasi”, 932-a

nogta “yular”, 932-a

nogusun “odun, asagi2”, (GT

nunggasun), 941-b tepe

nom “yasa, kitap”, 777-b

nökür “yoldas”, 774-a

obuga “oba”, 5-b2 Bir yanlislik olmali. yün. [Ç.]

ordu “karargâh, saray”, 203-a

orun “taht, yer”, 233-a

orungga “yer, daire”, 236-a

osul “ihmal”, 247-a

otaçi “hekim”, 44-a

öbüge “büyük baba”, 451-b

öçi- “söylemek”, 51-a

öregesün “diken”, 228-a

ös- “bitki büyümek”, 241-a

ötege “ayi”, 45-b

qabirga “kaburga”, 272-a

qabqag “örtü”, 584-a



qada “kaya”, 674-b

qagan (qan) “han, kagan”, 483-a, 611-a, 630-a

qaiçi “makas”, 582-a

qalaga- “yakmak”, 617-b

qalqa “kalkan”, 621-a

qana- “kanamak”, 634-a

qara “yagiz”, 643-b

qara- “bakmak”, 645-b

qaraçagai “dogan”, 397-a, 654-b

qaraçu “ortakçi”, 647-b

qaragana “Caragana surubu”, 657-b

qarangui “karanlik”, 662-b

qari “yabanci”, 644-b

qarsi: “karsi”, 663-b, “saray”, 664-a

qasang “tembel”, 673-b

qatari- “kosmak”, 603-b

qobuga “kova”, 593-b

qobugur “bosluktan çikmak”, 586-b

qonin “koyun”, 631-a

qonug “dari”, 637-a

qonggur “doru, kestane”, 639-b

qor “titremek”, 642-b qorçu (GT Sözl.67), “yay tasiyan, Khorchin”, 83-a

qorguljin “kursun”, 656-b

qoriya “zarfa konulan sey”, 652-b

qorum (Qara -qorum’da oldugu gibi)660-a

quça “koç”, 592-a

quda “dünür, hisim”, 380-b

qudug “kuyu”, 598-b

qudurga “kuyruk”, 604-a

qugur “çalgi, ut”, 588-b

quiqa “kafatasi derisi”, 676-b

qula “açik kahverengi”, 622-b

qulan “yaban esegi”, 622-b

qurça “keskin, hizli”, 647-a

quragan “lâmba”, 681-a

qurud “kurut peyniri”, 648-a

quvarag “cemaat”, 585-a

quyag “zirh”, 676-a

saga- “sagmak”, 804-b

sagadag “okluk”, 752-b

sandura- “utanmak, sasirmak”, 837-a

sebke “çil, sivilce”,

serke “keçi”, 850-b

sigürde- “süpürmek”, 791-b

sigür[ge] “süpürge”, 792-b

sijir “altin aritmak”, 802-a

siltagan “sebep”, 494-a

silükei “salya akitmak”, 953-b

simda- “acele etmek”, 828-b



singgu- “sinmek”, (krs. too singge-“çimmek”), 422-a

singqur “dogan”, 397-a, 838-a

sira “sari”, 848-a

solugai “sol”, 826-a

songgina “sogan”, 812-a

soqur “kör”, 480-b

sori- “denemek”, 844-a

soru- “emmek”, 843-b

soyurqa- “timar vermek”, 556-a

sögüd- “diz çökmek”, 820-a

suburgan “torba”, 792-b

sura- “sormak”, 844-a

surag “sorusturma”, 848-b

satu “merdiven”, 867-a

taisi “sehzade”, 570-a

takiya “tavuk”, 468-b

tala- “yagmalamak”, 492-a

tamga “damga”, 504-b, 505-a;

tamgaçi, 505-b

tangsug “harika”, 525-b

tarag “eksimik”, 528-a

tariyaçi “ekinci”, 541-b

tarqa- “dagitmak”, 529-a

tauli “tavsan”, 447-a

tavar “mallar”, 442-b

tebsi “tepsi”, 445-b

temege “deve”, 447-b

temür “demir”, 508-a

tengri “Tanri”, 523-b

togta- “kurmak”, 518-a

togudag “toy kusu”, 449-b

togus “tavus”, 941-a

togusun “toz”, 463-b

toin “rahip”, 569-a

tonu- “soymak”, 517-b

toqum “keçe eyer ”, 470-b

torga “ipek”, 539-a

torgai “turgay”, (Muqaddimat), 541-b

torqaru “aslâ”, 542-a

torumtai “dogan”, 550-b

tölü- “ödemek”, 492-b

törü “töre”, 531-b

törü- “türemek”, 533-a

tug “bayrak”, 464-a

tugurga “keçe tezgâhi”, 473-b

tulum “tulum”, 500-a

tura “kale, istihkâm”, 531-a

turgagud “günlük saat”, 539-b

tusa “kazanç”, 555-a



tusqu “yolluk”, 573-b

tuturgan “pirinç”, 460-b

tümen “on bin”, 507-b

uçira- “karsilasmak”, 67-b

ugurga (urga) “kement”, 90-b, 93-a

ulaga “savas ati”, 136-a

ulus “ulus”, 152-b

umarta- “unutmak”, 179-b

uqa- “avlamak”, 77-b

üker “öküz”, 120-a

ümen “yengeç, vb.”, 231-b

üre “ürün”, 233-b

üyer “sel”, 119-b

yara “yara”, 376-a

yatugan “tembel, vb.”, 887-b<